Hiroshima, Nagasaki og notkun kjarnorku

Á morgunn 9. ágúst verður 67. minningardagur um hinn sorglega atburð í Nagasaki, sem var sprenging kjarnorkusprengju árið 1945. Þremur dögum fyrr en þetta, 6. ágúst, hafði fyrstu kjarnorkusprengju kastað verið yfir Hiroshima.
Í Japan eru ýmisar minningarathafnir verið haldnar að sjálfsögðu, en árleg kertafleyting hér á Íslandi verður haldin annað kvöld og þetta verður í 28. skipta síðan árið 1985.

Sem japanskur íbúi á Íslandi er ég mjög þakkalátur fyrir að Íslendingar gleyma ekki því að hugsa til fórnalamba kjarnorkusprengjanna í langt í burtu og einnig gera 6. ágúst og 9. sérstaka daga til að rifja upp mikilvægi friðar í heiminum.   

Einnig verður sýning haldin með frásögn ,,Kjarnorkuárasír á Hiroshima og Nagasaki árið 1945 og afleiðingar þeirra. Ljósmyndir, fræaðsluefni, munir". Sýningin er á vegum Nagasaki Natinal Peace Memorial Hall for Atminc Bomb og hefst á morgun. 
Nánara um sýninguna er hér : www.Hirosimanagasaki.is 

* ATH:  Í dag miðvikudaginn 8. ágúst kl. 17.15  verður opinn fyrirlestur haldinn í Háskóla Íslands, Odda 101. Í fyrirlestrinum, sem er öllum opinn, en ungu fólki er sérstaklega boðið, mun hr. Inosuke Hayasaki, sem lifði af kjarnorkusprenginguna í Nagasaki skýra frá sárri reynslu sinni.

Annars skorðu japönsku stjórnvöldin á örygga notkun kjarnorku fyrir líf fólks síðastu áratuga, sem hafði verið aðskilin frá kjarnorkuvopni eða notkun kjarnorku í stríði. Og raunar samþykktu Japanir því. Þannig hafði Japan eignast 54 kjarnorkuver áður en árið 2011.

En eins og við vitum vel að hættuástand kjarnorkuvera stafaði af jarðskjálftanum í fyrra og hættuástandið ógnaði Japana mjög mikið. Geislaleki og mengun er ósýnileg ótti. Fólk upplifaði það. Viðhorf Japana við kjarnorkunotkun breytist algert.

Vegna þessara aðstæðna slökktu öll kjarnorkuver í Japan einu sinni. Stór umræða hefur verið haldin varðandi notkun kjarnorkuvera og hún er haldin enn núna.
Engu að síður ákváðu stjórnvöldin að kveikja kjarnorkuver í Fukui-héraðs.

Almenningi finnst stjórnvöldin vera ekki búin að sýna fram nægilega sönnun um öryggi kjarnorkuveranna, og stór mótmæli eiga sér stað þessa daga. Hundruð þúsund mótmælendur mætast reglulega í kringum alþingishús í Tokyo. Þeir skora á að hætta að nota alla kjarnorkuverin í Japan.

Sem sé byrja Japanir að horfa á notkun kjarnorku á öðruvísi hátt en áður. Áður voru Hiroshima og Nagasaki tákn kjarnorukuvopns og harmsögu stríðs. En núna sýnist mér að Japanskt fólk spyrji um notkun kjarnorku sjálfa jafnvel í tilefni af minningardögum Hiroshima og Nagasaki. Hvort sem vopn og stríð er að ræða eða ekki, er kjarnorkan hættuleg sjálf: hugsa margir Japanir núna.

Þegar ég var ungur, heyrði ég stöðugt slagorð eins og "heimurinn án kjarnorkuvopna". En slagorð er orðið núna eins og "heimurinn án kjarnorkuvera". Þetta heyrðist oft í fréttum frá Hiroshima um daginn 6. ágúst.
Aðskilnaðarstefna Japans um kjarnorkunotkun og kjarnorkuvopn viðist vera komin til tímamóts. 

Athugasemdir

[Ásgrímur Hartmannsson, 8.8.2012 kl. 20:32]

Kjarnorkuver fara stöðugt batnandi. Þetta sem bilaði þarna í Fukushima ku hafa verið það síðasta sinnar tegundar í landinu - það síðasta sem gat klikkað á töluvert slæman hátt, og jafnvel þá, var bara handvömm sem orsakaði að það gekk jafn langt og raun varð á.

Þetta er allt sett saman öðruvísi núorðið. Menn hafa lært, þó almenningur hafi ekki gert það.

Það væru mikil mistök að hætta með kjarnorku. Það þarf orku, og ég er ekkert viss um að heimurinn sé neitt bættari með kola, olíu eða gas orku, þó síður sé. Kjarnorka er miklu minna vesen.