Fęrsluflokkur: Trśmįl
14.8.2009 | 09:54
Stofnfundur Félags prestsvķgšra kvenna
Valdastétt karlmanna er vist til stašar ķ žjóškirkjunni. En aš mķnu mati eru ekki allir prestar sem eru karlmenn tilheyra henni. A.m.k. tilheyri ég ekki žeim meš völdunum. Nefnilega er ég prestur sem er karlmašur en ekki telst til eins af žeim. (Til žess aš foršast misskilning, mun ég afžakka žaš žótt ef mér verši bošiš.)
Į ég aš stofna félag presta af erlendum uppruna? Of fį erum viš kannski...
Allavega til hamingju meš nżja félagiš, dömur, og ég óska ykkur blessunar Gušs og įrangursmikils starfs į nęstunni!!
Hugsašu žér hvaš viš erum allar dżrmętar eins og viš erum, svo ólķkar, en upplifum žó einingu." Žetta sagši ein eftir einstaklega vel heppnaša samveru ķ Gušrķšarkirkju žann 30. jślķ sķšastlišinn.
Žar tóku sóknarpresturinn og sóknarnefndin veglega į móti frķšum hópi kvenna. Konurnar boršušu, sungu sįlma, spjöllušu, sögšu sögur, hlógu, og sameinušust ķ tķšasöng. Tilefni samverunnar var stofnfundur: Félags prestsvķgšra kvenna.
Dagsetningin er mikilvęgur ķ sögu landsins en žann dag įriš 1909 lagši Hannes Hafstein fram frumvarp į Alžingi um embęttisgengi kvenna. Frumvarpiš varš aš lögum 30. jślķ 1909, en kom žó ekki til framkvęmda fyrr en 1911. Į žeim tępu žrjįtķu og fimm įrum sem lišin eru frį žvķ aš fyrsta konan var vķgš hafa sextķu og nķu konur veriš vķgšar til prestsžjónustu į Ķslandi. Auk žeirra hafa fjórar ķslenskar konur veriš vķgšar til prestsžjónustu erlendis.
Fram kemur į kirkjan.is/jafnretti aš žjónandi sóknarprestar og prestar eru 138 talsins, 99 karlar og 29 konur. Sóknarprestar eru 103 žar af 26 konur. Ķ séržjónustu starfa 18 prestar žar af 6 konur. Prófastar eru 11 žar af 4 konur. Af 12 vķgšum fulltrśum į kirkjužingi eru 2 konur, en engin vķgš kona ķ kirkjurįši.
Hópur kvenna vann aš undirbśiningi stofnunar félagsins sem fylgt var śr hlaši meš góšum óskum frį Prestafélags Ķslands. Stofnfélagar ķ Félagi prestsvķgšra kvenna į Ķslandi eru 61 kona en tilgangur félagsins er svo oršašur ķ samžykktum žess:
- Aš efla samstarf og mišla reynslu mešal prestsvķgšra kvenna.
- Aš auka įhrif og žįtttöku prestsvķgšra kvenna ķ kirkjunni.
Félagiš er vettvangur til aš kynna hvaš prestsvķgšar konur eru aš gera samhliša störfum sķnum, t.d. stunda framhaldsmenntun, vinna aš einhverjum nżjungum ķ starfi, ritstörfum, žżšingum, skįldskap eša öšru sem žęr hafa įhuga į.
Félagiš er vettvangur fyrir umręšur um mįlefni sem snśa sérstaklega aš prestsvķgšum konum, žar sem žęr geta fengiš upplżsingar og fręšslu um żmislegt sem tengist starfi žeirra.
Félagiš er vettvangur žar sem prestsvķgšar konur geta sótt stušning hver til annarrar, t.d. žegar žęr telja sig beittar hverskyns kynbundnu misrétti.
- śr kirkjan.is/ kirkjunni.is: Eftir sr. Gušbjörgu Jóhannesdóttur, 12/08 2009 -
20.7.2009 | 11:19
Salt jaršar
*Žessi fęrsla er kristilegur pistill.
,,Žér eruš salt jaršar. Ef saltiš dofnar, meš hverju į aš selta žaš?"(Matt. 5:13)
Ķ žessu samhengi žżšir ,,salt jaršar" eitthvaš sem hefur įhrif į heild jafnvel žótt magniš sé lķtiš eša eitthvaš sem er ómissandi fyrir heildina jafnvel žótt ķ litlu magni sé. Žessi orš Jesś eru ein af žeim sem menn vitna hvaš oftast til ķ Biblķunni į mešal kristinna manna ķ Japan. Ef tķu manna japanskur söfnušur vęri spuršur hvaša orš Jesś ķ Biblķunni vęru ķ mestu uppįhaldi žį myndu a.m.k. fjórir til fimm mešlimir hans kjósa žessi orš.
Įstęša žess er sś aš japanskt, kristiš fólk tekur žessi orš Jesś bókstaflega, žvķ finnst žeim beint til sķn. En ķ Japan er ašeins 1% af ķbśafjöldanum kristiš og žaš žarf sjįlft aš standa straum af öllum kostnaši viš safnašarstarfiš. ,,Žaš er hęgt aš hafa įhrif į heild žó aš viš séum ķ minnihluta". Kristnir menn ķ Japan finna bęši jįkvęš skilaboš frį Jesś og köllun ķ oršunum ,,salt jaršar".
Žrįtt fyrir smęš sķna hefur kristnin ķ Japan haft mikil įhrif į samfélagiš žar. Įhrif kristninnar mį sjį t.d. ķ sögu žróunar lżšręšis, ķ sögu verkamannahreyfingar, ķ mótmęlahreyfingum gegn strķši og ķ bókmenntum. En hvernig höfšu žau įhrif? Ķ stuttu mįli meš žvķ aš segja ,,NEI" žegar meirihlutinn sagši ,,JĮ" eša meš žvķ aš vekja athygli į fleiri flötum mįla sem ašrir tóku sem sjįlfgefiš mįl. En kristiš fólk stóš vitaskuld ekki andspęnis meirihlutanum ašeins til aš vera į móti. Žaš var vegna réttlętiskenndar sinnar sem fólkiš tjįši sig.
Hér į Ķslandi hafa kristin trśarbrögš veriš nęr yfirgnęfandi ķ sögunni allt frį kristnitökunni žótt fólki hafi veriš aš fękka ķ žjóškirkjunni sķšastlišin įr. Žaš hlutverk sem japanska kirkjan tekur aš sér sem ,,salt jaršar" viršist frekar tilheyra žeim sem falla undir önnur trśarbrögš en kristni eša trśleysingja hér į landi ef marka mį oršiš ,,jaršarsalt" ķ merkingu um meiri- eša minnihluta. Viš sem erum ķ kirkjunni skulum muna žetta og virša hlutverk žeirra sem jaršarsalts. Žaš er ekki endilega žaš sama og vera sammįla žeim ķ żmsum mįlum.
En snertir oršasambandiš ,,salt jaršar" ķ ašeins mįl sem snerta meirihluta eša minnihluta. Ef žaš er svo, viršist oršasambandiš aš eiga lķtiš erindi fyrir žį sem bśa ķ löndum sem telja sig til ,,kristinna žjóša," Ķ ešli sķnu hafa mįl žar sem meiri- og minnihluti myndast um engin tengsl viš žaš hvort eitthvaš sé rétt eša rangt, eša aš eitthvaš sé eftirsóknarvert eša ekki. Meirihlutinn getur haft rangt fyrir sér og stušlaš aš einhverju sem er ekki eftirsóknarvert en žaš getur lķka veriš öfugt lķka. Žar snżst mįliš einfaldlega um fjölda žess og hlutfall af heildarfjölda sem styšja įkvešiš sjónarmiš. Er žaš kjarni sem Jesśs hafši ķ huga žegar hann fjallaši um jaršarsalt?
Ef viš skošum djśpt persónuleika hverrar manneskju, žį hefur sérhver sķna eiginleika og eigindir. Kjarni manneskjunnar eru raunar blanda af persónuleika, eiginleikum og eigindum, hęfileikum og köllun, nefnilega kjarni manneskjunnar, žaš sem gerir hana aš henni sjįlfri. Yfirboršsleg ašgreining, sem oftast er notuš til žess aš draga lķnu į milli meirihluta eša minnihluta eins og t.d. žjóšerni, hśšlitur, kynhneigš eša pólitķskar skošanir, nį ekki til žessarar dżptar. Sérhver manneskja er m.ö.o. einstök tilvera og hana er ekki hęgt aš leysa af hendi af einhverri annarri manneskju. Virši persónuleika manneskju og samband hennar viš ašrar er einfaldlega einstakt. Žetta er augljóst žegar viš sjįum hvers virši barn og börn hefur fyrir föšur og móšur. Manneskja getur tekiš yfir vinnu föšursins eša móšurinnar og veriš til stašar en hśn getur aldrei komiš ķ staš foreldranna sjįlfra.
Ķ žessu samhengi er manneskja alltaf ķ minnihluta - eša nįkvęmlega sagt ,,alein". Žaš er vķst eftirsóknarvert fyrir mann aš lifa lķfi sķnu eins og mašur sjįlfur. En stundum getur žaš veriš óžolandi įlag aš vera mašur sjįlfur vegna einmitt žess eiginleika eša hęfileika. Žeir sem hafa t.d. stundum óvenjulmikla hęfileika ķ ķžróttum eša tónlist žurfa aš žjįlfa sig meira og gefa meira af sér en venjulega er. Žeir sem hafa fundiš köllun sķna ķ hjśkrun žurfa oft aš horfast ķ augu viš margt sorglegt og hryllilegt. Žaš getur žvķ oft veriš aušveldara aš kasta eiginleika sķnum og köllun ķ burtu og fela sig ķ hóp eša ķ einhverri stašalķmynd og žykjast vera ,,eins og margir ašrir," Aš halda ķ eiginleika sķna er m.ö.o. aš vera öšruvķsi en margir ašrir.
Eins og viš getum ķmyndaš okkur žykir eiginleikinn kostur žegar hann virkar vel en um leiš og hann gerir žaš ekki veršur hann aš galla. Hver er raunar munurinn į milli žess aš vera umburšarlyndur mašur og žess sem žorir ekki segja hug sinn, aš hafa sterkan vilja og aš vera žrjóskur? Žaš gęti einnig gerst aš sį lķfshįttur sem mašur kżs fyrir sjįlfan sig falli ekki aš vęntingum fólks ķ kringum okkur. Žannig žegar viš höldum ķ eiginleika okkar, lifum viš jafnframt meš göllum okkur og jafnvel įgreining viš ašra. Enginn er fullkominn.
En viš sem leggjum trś okkar į Jesś Krist finnum stušning ķ einmanaleika sem viš žurfum aš žola sķ og ę til žess aš lifa lķfi okkar eins og viš sjįlf. Sį stušningur kemur frį Jesś eša hann sjįlfur er stušningurinn. Žvķ aš eiginleiki hans sem Gušs sonur žekur okkar ófullkomleika. Vegna eiginleika hans getum viš veriš ófullkomnir menn fyrir augum Gušs. Viš mętum Jesś ķ žessari dżpt lķfsins okkar. Trśin er žvķ hluti eiginleika okkar, sem gerir oss aš okkur sjįlfum. Er žessi eiginleiki okkar ekki salt jaršar sem Jesśs į viš?
Viš erum salt jaršar. Og salt dofnar ekki svo framarlega sem viš erum eins og žau sem viš erum meš og ķ trś į Jesś. Óttumst ekki og verum viš sjįlf. Jesśs óskar žess.
12.7.2009 | 19:51
Bištķmi
Viš lifum į dögum aldar žarsem okkur finnst erfitt aš ,,bķša". Fyrir žvķ eru tvęr įstęšur, tölvuheimurinnsem er aš hluta til gerviheimur en žar sem samskiptin fara fram į rauntķma oghins vegar raunheimurinn žar sem samskipti fara lķka fram į rauntķma en takalengri tķma. Žaš tekur t.d. stuttan tķma aš panta vöru hvašan sem er śrheiminum ķ gegnum tölvuna en bištķminn ķ raunveruleikanum, ķ rauntķma, eftirvörunni getur tekiš marga daga, žvķ žaš žarf aš flytja vöruna frį einum staštil annars (žó aš žetta sé mikils styttara mišaš viš fyrir įrum). Žaš er žessi,,bištķmi" sem fer sķfellt meira ķ taugarnar į fólki og žaš į erfišara aš sęttasig viš. Žessi bištķmi veršur óęskilegur og neikvęšur.
Ķ žessum um breytingum į hraša okkar daglega lķfs og rytma veršum viš sķfelltóžolinmóšari og bišlund okkar veršur minni. Ef viš ętlum t.d. aš kaupa įkvešnavöru ķ bśš en hśn reynist uppseld žį er lķklegra en ekki aš viš forum ķ ašrabśš til žess aš fį vöruna, jafnvel žótt hśn sé okkur ekki lķfsnaušsynleg, ķstaš žess aš bķša eftir aš varan komi ķ fyrstu bśšina. Og hvaš t.d. ef višmyndum viš ķ raun gera ef viš yršum alltaf aš sigla til žess aš komast tilKaupmannahafnar ķ staš žess aš geta flogiš? Myndum viš geta žolaš aš žurfa eyšažeim tķma sem žaš tęki aš sigla į móti žeim tķma sem tęki okkur venjulega ašfljśga?
Aš sjįlfsögšu er ekki oft hęgt aš nżta bištķmann. Į flugvellinum Kastrup ķKaupmannahöfn sést margt fólk sem bķšur eftir tengiflugi sķnu og viršist hišžolinmóšasta. Margir nota tķmanntil aš borša og drekka į veitingarstöšunum, en jafn margir nota hann fyrirlestur eša vinnu viš fartölvur sķnar. Ef bištķmi er óhjįkvęmilegur, ,,žį errétt aš nota hann į skapandi hįtt!" Umhverfiš okkar stefnir aš svara fyriržessa kröfu okkar og reynir aš tengja alla staši meš netinu og gsm-kerfinu.Fyrir suma er bištķmi nefnilega ekkert annaš en mein eša spilling.
En er žaš ķ alvöru bara neikvętt og óvirkt aš ,,bķša"? Žaš er vķst jįkvęšhugmynd okkar manna aš vera ętķš ,,skapandi" meš žvķ aš minnka žann tķma ķ lķfi okkar žar sem viš erumašgeršarlaus. En žaš er ekki hiš sama og aš bištķmi hafi enga jįkvęša žżšingufyrir okkur. Žaš er eins og kyrršarstund sem hefur virkari žżšingu fyrir okkuren ašgeršarlaus stund. Bištķmi er tękifęri til aš spį ķ žvķ hvaš viš getum gertog hvaš ekki, hvaš er breytlegt og hvaš er ekki, hvort viš skulum žola žannbištķma eša ekki. Žegar viš getum gert ekkert annaš en aš bķša, hugsum viš umokkur sjįlf og pęla. Bištķmi er nefnilega tękifęri fyrir okkur til aš finna okkur sjįlfum staš til aš vera ķ stórusamhengi tilvistar okkar og lķfsins.
Lķf kristinna manna stendur į ósk og sķfelldri eftirvęntingu sem er ,,maranata" (Drottinn vor, kom žś). Hver dagur lķfsins okkar sem erum ķ trśnni į JesśKrist er ķ bištķma ķ žessu samhengi. ,,Marana ta" er ekki mįl sem varšar ašeinsašventu, heldur varšar žaš alla ęvi okkar, frį fęšingu til dauša, eša jafnvellengur en ęvi okkar. Žótt viš séum dįin, eigum viš okkur enn von į ,,maranata". Žaš er alls ekki vonlaust von, žar sem žegar viš vonumst eftir komuDrottins, žaš er žaš tryggt ķ trśinni okkar.
Stundum er bištķminn langur, eins og žegar viš bķšum eftir endurkomu Jesś. Višgetum ekki pantaš endurkomu hans meš hrašsendingu į netinu. Aš bķša er hluti aftrśarlķfi okkar. Sama mį segja um żmis mikilvęg atriši ķ lķfinu okkar. Žeir semkljįst viš erfišan sjśkdóm, žeir sem išrast ķ fangelsi, fólk sem eiga von įbarni og svo framvegis. Bištķmi birtist ķ mismunandi ašstęšum ķ lķfinu okkar.Bištķmi er einnig žżšingarmikill. Eigum viš ekki aš žora aš kjósa aš bķša efmikilvęgt atriši ķ lķfinu okkar er aš ręša og žaš er naušsynlegt aš bķša?
Kom žś, Drottinn vor.
- Fyrst bitist į Trś.is ķ jślķ 2009 -